Có rất nhiều công ty đã được đánh giá là trị giá hơn một tỷ USD. Nhiều trong số các công ty này không phải lúc nào cũng phát triển với tốc độ nhanh.

Tại Shasta Ventures, chúng tôi tập trung vào việc đầu tư ở giai đoạn đầu, vì vậy chúng tôi đã nghiên cứu 32 công ty hàng tiêu dùng có giá trị lớn để xem chúng ở trong trạng thái như thế nào tại vòng gọi vốn Series A. Nghiên cứu của chúng tôi bao gồm các công ty tầm trị giá 25 tỷ đô la (được đo bằng 1 tỷ đô la + định giá vòng cuối cùng, giá thu mua, hoặc giá trần của thị trường) và 7 công ty tư nhân có tốc độ phát triển rất nhanh, tiềm năng đạt trị giá tỷ đô la. Nikhil và tôi đánh giá những start up với size khác nhau và thuộc các ngành khác nhau, xem xét quá trình gọi vốn trong quá khứ, độ thu hút khách hàng, tăng trưởng, kiếm tiền mặt, sức ảnh hưởng của network, rào cản pháp lý, động lực thị trường, và hoạt động nhóm.

Chúng tôi tìm thấy một số điểm tương đồng rất quan trọng, và hầu hết trong số những điểm đó có thể làm bạn ngạc nhiên. Hãy cùng xem nhé:

1. Những ý tưởng dễ dàng bị bác bỏ

Một khi các công ty đã đạt được mức tỷ đô la, ý tưởng của họ và đề xuất của họ nghe hợp lí và hiển nhiên, tuy vậy, ở những giai đoạn đầu thì không phải lúc nào cũng như vậy.

Phân tích của chúng tôi phát hiện ra rằng nhiều công ty tỷ đô có những ý tưởng mà rất dễ bị bác bỏ ngay từ đầu. Có bao nhiêu người thực sự ngồi trong những chiếc xe màu đen? Ai thực sự muốn xem video trực tiếp của người chơi trò chơi điện tử? Tại sao lại có ai quan tâm đến cloud backup hay dịch vụ đồng bộ (sync service)? Tin nhắn hình ảnh ... mà biến mất?!?! Có bao nhiêu người quan tâm đến việc thuê một chiếc ghế dài trong nhà người khác?

Đồng sáng lập của Airbnb, Brian Chesky đã thảo luận một cách cởi mở về điều này:

Khi chúng tôi đến Valley, không ai muốn đầu tư vào Airbnb. Một trong những lý do là họ nghĩ rằng ý tưởng của chúng tôi thật điên rồ. Mọi người nghĩ rằng họ sẽ không bao giờ ở lại trong nhà của một người lạ. Điều đó thật đáng sợ!

Những ý tưởng vĩ đại nhất lại thường không có vẻ rõ ràng và hợp lí khi bạn lần đầu tiên được nhìn thấy hay nghe về chúng, có thể vì các ý tưởng nghe thật vặt vãnh, quy định khắc nghiệt, hoặc các giả định đều có vẻ sai lầm. Tuy nhiên, các công ty thành công thường bắt đầu với việc thực hiện rất tốt một ý tưởng/khái niệm mà sẽ mang đến những điều vĩ đại sau này.

2. Thị trường cạnh tranh

Theo lẽ thường, những start up thành công tấn công những thị trường mới rộng mở, với những ý tưởng khác biệt và táo bạo. Tuy nhiên, chúng tôi đã nhận ra điều ngược lại mới là đúng. Hầu hết các công ty tỷ đô la chúng tôi nghiên cứu là thuộc những thị trường cạnh tranh cao.

Lấy ví dụ là dịch vụ nhắn tin nhé. Có rất nhiều cách để giao tiếp trước Snapchat hay WhatsApp, nhưng các start up đó vẫn có thể thành công đột phá bất chấp sự cạnh tranh gay gắt. Các lĩnh vực xã hội và truyền thông là nơi tập trung cao nhất của các công ty tỷ đô trong survey của chúng tôi.

Một ví dụ khác là mô hình giao dịch thương mại (marketplace), trong đó bao gồm các công ty như Uber, Airbnb, Eventbrite, và Instacart. Chắc chắn là có nhiều cách để đặt xe taxi, tìm chỗ ở, tổ chức sự kiện, hoặc đặt hàng tạp hoá mang đến tận nơi, trước khi các start up này đi vào hoạt động, nhưng các công ty này cung cấp những dịch vụ tốt hơn, vì thế chúng lớn nhanh như cháy rừng vậy.

Bài học lớn nhất ở đây là người tiêu dùng sẽ sẵn sàng tiếp nhận những sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao hơn. Rõ ràng rằng thị trường lớn là phù hợp cho các công ty công nghệ cao để tạo ra những cách thức mới để phục vụ khách hàng.

3. Thay đổi hành vi của khách hàng.

Chúng tôi thấy rằng các công ty tiêu dùng tỷ đô la thường thay đổi hành vi của khách hàng bằng việc cung cấp những dịch vụ và sản phẩm cực kì chất lượng và mới lạ, chứ không phải những sản phẩm và dịch vụ khôn ngoan và hợp lí tầm thường.

Các công ty như Nextdoor, Square, Zulily, và những công ty khác đã phát minh ra những cách thức mới để người tiêu dùng làm những công việc của họ - kết nối với các hàng xóm, thanh toán bằng thẻ tín dụng, mua sản phẩm trẻ con trực tuyến. Sự thành công của mỗi công ty xuất phát từ một cái nhìn sâu sắc và độc đáo về việc làm thế nào để khách hàng có trải nghiệm tốt hơn.

Dropbox chỉ dễ sử dụng hơn so với các giải pháp sao lưu/ lưu trữ/đồng bộ khác, và tốt hơn nhiều so với USB/self-email như cũ. Tumblr xây dựng một cộng đồng gắn bó xung quanh một nội dung, nó không có vẻ như là một cái gì to tát lúc đầu, nhưng thực sự đã đặc biệt hoá được sản phẩm của mình. Nest xây dựng một thermostat được kết nối với Internet, thiết kế tốt hơn và hiệu quả hơn trong tiết kiệm năng lượng. Uber đã tưởng tượng lại mô hình mới cho công ty vận tải, trình bày được một cách đi lại thuận tiện hơn và hay ho hơn.

4. Founder chưa có quá nhiều kinh nghiệm

Đáng ngạc nhiên, hầu hết những founder non trẻ, chứ không phải các doanh nhân giàu kinh nghiệm lại là những người cầm đầu của các công ty lớn, phát triển nhanh.

Ba trong bốn công ty trong cuộc khảo sát của chúng tôi được xây dựng và điều hành bởi những người điều hành lần đầu tiên. Họ không từng có một chiến thắng nào trong quá khứ hoặc kinh nghiệm sâu sắc trong lĩnh vực của họ, nhưng họ đam mê về sản phẩm của họ và có một cái nhìn độc đáo về cách phục vụ khách hàng. Có một viễn cảnh tươi đẹp là quan trọng bởi vì những người có kinh nghiệm thường bị cản trở vì những điều họ cho là “không thể” hoặc “sẽ không thành công”.

5. Không kiếm tiền ban đầu

Một phát hiện thú vị nữa là rất nhiều các công ty tỷ đô la đã không kiếm tiền từ khách hàng của họ tại vòng vốn Series A, bao gồm Twitter, Pinterest, Houzz, và nextdoor. Ở giai đoạn này, họ đã tập trung vào việc xây dựng một cộng đồng người dùng hơn là kiếm tiền. Những start up này đầu tiên tập trung vào việc thu hút khách hàng, cải tiến và dấn thân. Một khi họ đã dành được uy tín trong thị trường và đạt quy mô lớn, họ mới bắt đầu suy nghĩ về doanh thu.

Trong khi hầu hết các công ty không có doanh thu sớm, chúng tôi thấy rằng nhiều công ty đã phát triển đến quy mô lơn,  có dấu hiệu sản phẩm chất lượng/ hợp với thị trường hoặc/và có hiệu quả mạng lưới rộng từ vòng vốn Series A.

Nghiên cứu đã cho thấy, những ý tưởng tiềm năng lại thường không quá hiển nhiên tại vòng vốn Series A.

Một số start up dường như đã sẵn sàng cho thành công từ đầu, nhưng lại thất bại sau này, trong khi những start up khác chưa ngay lập tức khiến mọi người trầm trồ kinh ngạc. Không có công thức nào cả, kỳ vọng lại thường sai, và mỗi câu chuyện thành công đều là duy nhất và chưa từng có trong quá khứ... nhưng điều đó không có nghĩa là không có một pattern nào đáng được suy ngẫm.

Phân tích của chúng tôi đã tiết lộ một bài học rõ ràng:

Có những công ty được xây dựng bằng việc cung cấp những sản phẩm và dịch vụ sáng tạo và chất lượng vượt trội cho những thị trường lớn, kể cả những thị trường đó có cạnh tranh như thế nào, hay việc founder có thành công rực rỡ thế nào trong quá khứ. 

Dịch từ Medium (medium.com)