Trong cuộc sống xô bồ ở đầu thế kỉ hai mươi mốt này, bạn có thể là ai? Một mặt trời rực rỡ hay một đốm lửa mờ, một vì tinh tú lung linh hay cỏ dại giữa đường? Đường đi của bạn được đổ bê tông phẳng phiu rộng rãi hay là một mê cung ngoằn ngoèo quanh co? Có bao giờ bạn ao ước điều kì diệu sẽ xảy ra trong cuộc sống của mình? Nó sẽ ra sao nếu hôm nay bạn là người chiến thắng trong chương trình: “Ai là triệu phú” và cuộc đời bạn có một bước ngoặt ngoạn mục? Nhưng có phải bạn đang nghĩ điều đó "thật viển vông" với một - người - như - bạn? Nếu vậy, có lẽ câu chuyện về anh chàng bồi bàn không xu dính túi tại Mumbai đã chiến thắng 1 tỉ rupi sau khi trả lời trọn vẹn 12 câu hỏi trong trò chơi: “Ai là triệu phú” - nhân vật chính trong tác phẩm "Triệu phú khu ổ chuột", sẽ khiến bạn thay đổi lại suy nghĩ của mình.

“Triệu phú khu ổ chuột” (tựa gốc Q&A – Hỏi và Trả lời) là tác phẩm nổi tiếng của nhà văn người Ấn Uikas Swarup kể về Ram Mohammad Thomas - cái tên mang trong mình nhiều tôn giáo, phức tạp như chính những biến cố trong cuộc đời anh - đã giành được giải thưởng lớn nhất trong lịch sử trò chơi: “Ai là tỷ phú” trên truyền hình. Mọi người vẫn nghi ngờ tại sao một chàng trai nghèo, ít học lại trả lời hết được những câu hỏi mà ngay đến giáo sư, bác sỹ hay luật sư cũng khó vượt qua vì kiến thức không thể phong phú như vậy. Tất nhiên, chàng trai Ramkhông gian lận, không quá thông minh – thậm chí còn rất thật thà. Vậy anh ta đã làm những gì để vượt qua tất cả câu hỏi? Rất đơn giản: Mỗi câu hỏi đều gắn với một kỉ niệm trong cuộc đời mà anh mãi mãi không thể nào quên. Song, câu chuyện lẽ ra sẽ kết thúc nếu không có sự xuất hiện của một nữ luật sư trẻ, tạm thời giải cứu và tình nguyện làm người làm chứng cho câu chuyện thật của cậu.

Và bây giờ, câu chuyện ấy trở thành từng bài học đắt giá cho chính những người đang bế tắc, lầm lạc hay mông lung trước cuộc đời đầy bao la và gập ghềnh này. 

1.      Kiến thức không chỉ đến từ sách vở, trường lớp

    Hãy sống – sống một cách chân thực, hãy tạo nên những trải nghiệm cho riêng mình! 

Ram Mohammad Thomas hiện lên là một đứa trẻ chỉ có thể gặp cha mẹ mình trong những giấc mơ ngắn ngủi và không được học hành như biết bao đứa trẻ khác. Đó cũng chính là nguyên nhân dẫn đến việc anh phải ngồi phòng giam sau khi chiến thắng cuộc thi đố vui trên truyền hình. “Giáo sư, bác sĩ, luật sư, những người có kiến thức bình thường chưa từng đoạt trên 60.000 rupees. Anh ta đã đạt 10 triệu rupi. Làm sao mà một kẻ sống ở khu ổ chuột có thể biết câu trả lời?”Đó là cái cớ mà mọi người đặt ra để phủ nhận sự chiến thắng của anh. Nhưng họ chưa thể hiểu rằng những “giáo sư”, “bác sĩ” hay “luật sư” ấy cũng chỉ có thể trả lời theo chuyên môn của họ. Hơn nữa, kiến thức sau khi học có thể quên đi, nhất là khi kiến thức ấy không gắn liền với thực tế, thì làm sao họ có thể nhớ hết được mọi thứ?

Kiến thức trong Ram, thay vì đến từ những dòng chữ ngăn nắp trên trang giấy trắng thơm, nó đến từ những trải nghiệm của cuộc sống đói nghèo trong khu ổ chuột, là những lần nhảy xuống hố phân hay khi chứng kiến người mẹ mình yêu thương qua đời vì mâu thuẫn tôn giáo… 

Có lẽ, chỉ một lần thôi, Ram ước rằng mình không thể trả lời những câu hỏi đó để anh không phải trải qua chuỗi ngày đau khổ của cuộc đời mình...

Nếu bạn còn cho rằng bằng cấp quyết định bạn là ai, bạn đã sống như thế nào hay địa vị trong xã hội tương đương với nhân cách của bạn, hãy nhìn lại câu chuyện về chàng trai Ram Mohammad Thomas kia, và hãy tin rằng: ngày hôm nay bạn có được những gì, bạn đã giúp đỡ được ai, đó mới là điều quan trọng? 

2.     Đồng tiền làm tha hoá trái tim của con người

    Có tiền không phải là có tất cả!

Nếu bạn muốn mô tả về thế giới trong Q&A, thì "địa ngục chốn trần gian" là chính xác hơn cả, thế giới ấy hệt như tấm gương phản chiếu sự hỗn loạn của đất nước Ấn Độ. Thế giới ấy không có chỗ cho những kẻ nghèo khổ, họ không có quyền được làm người ở chính nơi họ sinh ra. Dõi theo từng trang sách, trái tim cứ thế quặn lại nỗi đau đớn, xót xa khi hình ảnh những thiên thần ngây thơ xuất thân từ nơi bùn lầy của xã hội hiện lên trước mắt: Cậu bé Lan – con trai bất hạnh của mục sư Timothy, cô bé Gudya bị chính cha mình lợi dụng, Salim với ước mơ trở thành một diễn viên nổi tiếng đã phải đối mặt với cú sốc lớn nhất đời mình khi bị thần tượng đồng tính luyến ái giở trò trong rạp chiếu phim…

Thật tội nghiệp! Cuộc đời của họ ngay từ khi sinh ra đã là những con số không tròn trĩnh. Họ tồn tại như thể mình chưa từng được sinh ra. Tại sao? Vì họ không có tiền. Trong váng dầu nhơ bẩn của xã hội Ấn Độ lúc bấy giờ: kẻ có tiền thì có quyền làm chủ vận mệnh. 

3.     Tin vào chính mình

Chỉ khi hiểu được mình là ai, tôi và bạn mới có thể vượt qua mọi cạm bẫy của cuộc sống!

Khi đọc “Triệu phú khu ổ chuột”, bạn có lẽ sẽ nghĩ số phận của anh chàng Jamal sẽ chẳng đi đâu về đâu nếu anh ta không may mắn. Đúng, “may mắn” không bao giờ có thể thiếu, nhưng liệu nó có phải thứ quyết định của một cuộc chơi hay nói rộng ra là một số phận?

Jamal có một đồng xu – thứ anh tạm gọi là “đồng xu may mắn”. Khi anh phân vân giữa hai sự lựa chọn, anh sẽ tung đồng xu ấy lên. Nhưng bạn sẽ chẳng bao giờ đoán ra được, đồng xu ấy chỉ có hai mặt như một, không có cái gì gọi là "đồng xu may mắn" ở đây cả. Vậy điều gì đã giúp anh bồi bàn kia tin vào sự lựa chọn của mình? “May mắn bắt nguồn từ trong tâm” chính là điều Ram tin tưởng. Chẳng có cái liên hệ ràng buộc nào giữa may mắn với số, tin tưởng vào chính bản thân mình là con đường nhanh nhất giúp bạn đối đầu với mọi hố sâu nghiệt ngã của cuộc đời.

4.   Tình yêu và lòng trắc ẩn

Yêu nhiều hơn, cho đi nhiều hơn là cách giúp chúng ta sống hạnh phúc cho tới giây phút cuối cùng của cuộc đời!

Sức hấp dẫn của thiên tiểu thuyết Q&A liệu có dừng lại ở chỗ: nó khơi dậy trắc ẩn trong mỗi con người, nó đưa độc giả qua ngõ ngách của những khu ổ chuột tồi tàn, nó kể lại cảnh sống khốn cùng của những con người bị cướp mất quyền được sống, ngày đêm chỉ biết chờ đợi một chiếc xe jeep có thể đến đưa mình đi vì hàng ngàn tội lỗi vô cớ? 

Không phải, tình cảm giữa những con người khổ cực ấy góp phần không hề nhỏ tạo nên sức hấp dẫn của tác phẩm, khiến cho người đọc càng thêm nâng niu, trân trọng. Tình thương ấy hiện lên rõ nét nhất qua sự giúp đỡ của cô luật sư Smita cho Jamal sau khi anh bị nghi oan đã giở thủ đoạn trong trò chơi đố vui trên truyền hình: “Chị sẽ đấu tranh cho em, như đấu tranh cho chính mình”. Tình cảm ấy còn là tình bạn đẹp đẽ giữa Salim và Ram Mohammad Thomas khi họ cùng nhau vượt qua mọi khó khăn của cuộc sống; không cha không mẹ, họ coi nhau như anh em ruột. Hay mối tình định mệnh, lãng mạn giữa Jamal và Nita – cô gái làm việc trong khu vực bán dâm dành cho gái điếm; và Ram dám hy sinh cả mạng sống của mình để bảo vệ chút nhân phẩm còn lại cuối cùng của cô ấy….

5.     Bài ca của nỗi thống khổ và lòng nhân ái

Christian Colson - nhà sản xuất phim "Triệu phú khu ổ chuột" từng nhận xét: 'Triệu phú khu ổ chuột" là giấc mơ của một cuốn sách. Nó là câu chuyện cổ tích ở chốn trần gian và giống như tất cả những câu chuyện cổ tích khác, nó bao hàm cả bóng tối và khiếp sợ".

Câu chuyện cổ tích "Triệu phú khu ổ chuột" giống các câu chuyện cổ tích khác, không chỉ như Christian Colson nói, mà còn mang thông điệp "ác giả ác báo", thể hiện mơ ước của bao người trong thế giới ấy: làm việc ác không bao giờ có thể hạnh phúc thậm chí bạn phải trả giá bằng cái chết của mình. Chấp nhận cuộc sống không đồng nghĩa với an phận hay bỏ mặc, chấp nhận nhưng cũng cần phải đấu tranh cho lợi ích của bản thân và những người xung quanh. Mọi nỗ lực luôn luôn được đền đáp và không một ai có quyền phủ nhận sự cố gắng của bạn cả.

Cuối cùng, Ram Mohammad Thomas đã được nhận số tiền mình đáng có (dù ít hơn một chút). Anh được sống bên người mình yêu – Nita Mohammad Thomas. Số phận đã giúp anh nhận ra rằng:“Những ước mơ chỉ có quyền năng với cái đầu của riêng ta”. Chính chúng ta có khả năng thay đổi số phận của mình chứ không phải nhờ may mắn hay trời đất, là người điều khiển con thuyền vượt qua bão táp đi tới bến bờ của hạnh phúc.

Những ai có ước mơ và khao khát được "chạm" vào nó thì "Triệu phú khu ổ chuột" chính là sự lựa chọn hoàn hảo. Càng đọc cuốn sách, một niềm hi vọng, một niềm tin, một sự lạc quan cần thiết, và một chút gì đó mạnh mẽ cứ dần dần nhen nhóm trong trái tim và tâm trí bạn, và chẳng biết từ lúc nào, nó đã thổi bùng lên ngọn lửa ước mơ tha thiết trong thẳm sâu con người bạn. Vậy nên, hãy đọc "Triệu phú khu ổ chuột" để cảm nhận, để yêu thương và để tìm ra những giá trị cốt lõi trong chính bản thân mình!

Tác giả: Quỳnh Anh – Bookademy

 -----

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: https://www.facebook.com/bookademy.vn

Tham gia Bookademy Team để có cơ hội đọc và nhận những cuốn sách thú vị, đăng ký CTV tại link: https://goo.gl/forms/7pGl3eYeudJ3jXIE3