1.       Zero Waste là gì mà rất nhiều người đang hashtag và nhắc tới trên mạng xã hội vậy?

Zero Waste là lối sống KHÔNG RÁC THẢI, định nghĩa KHÔNG hoàn toàn thì sẽ hơi khó thực hiện nên trong phạm vi bài viết này mình sẽ sử dụng định nghĩa “hạn chế tới mức thấp nhất” các loại rác thải, nhất là các thải khó phân  hủy như nhựa. Một cách định nghĩa khác cũng rất hay, là thay vì mua mới món đồ nào đó, chúng ta có thể tái chế hay  tái sử dụng  một vật dụng mà mình đang có sẵn. Đây cũng là cách giảm mua – giảm rác khá hay ho.  Nói chung, dù là bất cứ khái niệm nào thì việc thực hiện mới là quan trọng nha.

2.       Tại sao lại nên thực hiện lối sống Zero Waste này?

Khoan nói đến những vấn đề to tát như bảo vệ môi trường, bảo vệ Trái Đất. Trong tâm trí một số bạn, có lẽ đó là những vấn đề quá vĩ mô, mình chỉ là một cá thể nhỏ nhoi không thể thay đổi được gì. Nhưng chỉ cần xem những  hình ảnh sau đây, mọi người sẽ có thể hiểu rõ hơn “Tại sao 1 chiếc ống hút hay đồ nhựa lại có thể tác động khủng khiếp đến môi trường và các cá thể khác như vậy?”

Ảnh: vnreiew.vn

Mọi người có thể lên mạng search video “Chú rùa bị ống hút nhựa cắm ngập trong mũi” để thấy được sự đau đớn của chú rùa này khi được giải cứu.

Ảnh: CNN

1.000 mảnh nhựa bên trong xác cá voi ở Indonesia

Chúng ta không thể loại bỏ hoàn toàn nhựa trong cuộc sống, vì nhựa thực ra là một phát minh quan trọng của nhân loại. Nếu như không có nhựa, những lon nước ngọt sẽ bị bào mòn trong 3 ngày, ly giấy cũng được tráng 1 lớp nhựa bên trong, trà túi lọc, túi nhựa giúp giữ thực phẩm tươi lâu hơn, nhựa được dùng trong ngành công nghiệp quần áo, các linh kiện cách điện trong đồ điện tử…. Tuy nhiên chính cách sử dụng các loại nhựa sử dụng 1 lần, nhựa không thể tái chế mới chính là vấn đề lớn.

Thời gian để các loại đồ nhựa bị phân hủy:

·         Chai nhựa: 450-1000 năm

·         Túi nhựa dày: 500 – 1000 năm

·         Ly xốp:  50-500 năm

·         Ống hút:  100-500 năm

·         Chai chất tẩy rửa: 500-1000 năm

·         Bàn chải: trên 500 năm

Đây chỉ là một số vật dụng đơn giản mà chúng ta sử dụng hàng ngày, nếu nhân con số này lên với hàng triệu con người trên Trái Đất, chắc chắn con số đó sẽ càng kinh khủng hơn. Chỉ cần thực hiện  1 phép tính đơn giản như sau:

+1 ngày bạn uống 1 ly trà sữa (hoặc cà phê), trung bình 1 tuần 4 ly chưa tính lượng ly nhựa và nắp nhựa thải ra: 4 ống hút * 52 tuần *20 năm = 4160 chiếc ống hút.  Mà ống hút là vật dụng hoàn toàn không thể tái chế được, chỉ có thể ra thẳng bãi rác và nằm ở đấy từ 100-500 năm.  Hãy thử tưởng tượng xem, 100 năm nữa khi mà bạn đã biến mất khỏi Trái Đất này rồi. Thì những đứa cháu đứa chắt của chúng ta vẫn đang phải sống trong một môi trường ngập ngụa những chiếc túi ni lông, ly nhựa mà ông bà chúng để lại hàng trăm năm trước, ai lại muốn người thân yêu của mình sống trong một môi trường như thế đúng không?

Nguồn: Tạp chí Wall Street

Việt Nam nằm trong top những quốc gia thải rác nhựa nhiều nhất thế giới.

    3.      Nói dông dài về tác hại và số liệu rồi, đây chính là giai đoạn hành động!

Thực ra lúc mới áp dụng cách sống Zero Waste này, mình cũng bị một số bạn bè hoặc người thân nói những câu như “ Rảnh ghê giữ vệ sinh cho bản thân không biết đã được chưa mà bày đặt sống xanh cho Trái Đất” hoặc “Mày không xài thì người khác cũng xài đồ nhựa, có làm được gì đâu?”. Nhưng đây việc mình làm là do ý thức, muốn một phần nào đó làm giảm rác thải từ nhựa, cho chính bản thân mình chứ không phải vì ai hay muốn thể hiện bất kì điều gì? Nếu bạn là người đang tập sống Zero Waste thực sự, hay thấy mọi người có phong trào thì làm theo. Không sao cả, phong trào hay không phong trào, miễn là bạn cùng làm với mình và mọi người, đem lại điều tốt đẹp cho môi trường, thì thực sự đã là một điều quá cần được tán dương, thay vì chỉ ngồi đó không làm gì và chỉ trích.

Sau đây là 1 vài gợi ý giảm đồ nhựa đơn giản mà mình vẫn duy trì hàng ngày, tùy theo hoàn cảnh mỗi người mà sẽ có cách thực hiện và áp dụng khác nhau. Đừng quá cứng nhắc mà hãy chọn cách phù hợp và làm bạn thấy thoải mái nhất, bắt đầu từ những việc nhỏ xíu mà ai cũng có thể làm được, thay đổi từ từ để tốt hơn mỗi ngày bạn nhé:

+ Khi mới bắt đầu mình chỉ mua 1 bộ ống hút inox gồm ống hút trân châu và ống hút nhỏ, cọ rửa. Vẫn còn xài các loại ly nhựa take away,  hoặc ly nhựa của quán. Khi đi cà phê với bạn mình đem theo ống hút inox, bạn mình thấy hay nên sau đó mua cả bình và ống hút mang theo, bạn bắt đầu sau nhưng lại thực hiện tốt hơn cả mình. Từ đó mình quyết định mua ly đựng và luôn mang theo bên mình bất kể trời mưa hay nắng. Mà mỗi lần không sửa dụng ly nhựa cảm giác rất vui và thanh thản, cho bản thân mình trước nhất sau đó là cho môi trường.

-     + Thay toàn bộ bàn chải đánh răng nhựa trong gia đình bằng bàn chải tre, tuy chưa loại bỏ hết hoàn toàn nhựa nhưng cũng hạn chế được một phần nào rồi. Giá bàn chải tre thì có thể mắc hơn từ 3-5 lần bàn chải thường, nhưng vì những giá trị lâu dài thì cũng có thể chấp nhận được nhỉ ^^

-     + Mình được một người bạn thân may cho 1 chiếc giỏ để đựng những món đồ nhỏ và quai vải, túi này hơi nhỏ nên mình còn có thêm 1 túi tote để đựng đồ bự hơn khi đi siêu thị.

+     + Mình bắt đầu nghiên cứu về túi tự hủy sinh học, thực ra loại túi này lần đầu mình mua nhầm, vì gọi là tự hủy sinh học nhưng trong thành phần nó vẫn thải ra các hạt nhựa nhỏ khi phân hủy. Sau khi tìm hiểu kĩ thì mình tìm được túi đựng thực phẩm và túi đựng rác, muỗng đũa dĩa của An Eco, túi này được làm bằng tinh bột bắp hóa dẻo và có thể phân hủy được trong điều kiện tự nhiên từ 6 tháng- 1 năm. Đây mới là loại có thể phân hủy được thực sự nha.

-      + Các loại dầu gội đầu, sữa tắm mình đã chuyển sang dùng của các cửa hàng sống Xanh. Khi mang chai lọ đến họ sẽ refill cho mình, giá cũng tương đối cao nhưng sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, vừa tốt cho mình vừa an toàn cho môi trường. Mọi người có thể tham khảo các trang Lại Đây Refill,  Limart - Organic & Zero waste  ở Hồ Chí Minh, Go Eco Hanoi, Papa's Dreamer - Xà bông của Ba ở Hà Nội… còn những tỉnh thành khác thì các bạn có thể cập nhật thêm giúp mình nha.

-      + Đến ăn uống trực tiếp thay order đồ ăn uống giao tới. Điều này đối với mình cũng khá khó vì đôi khi mình hay đặt trà sữa hoặc đăt cơm chung với đồng nghiệp.  Mỗi lần dịch vụ giao đồ ăn đến là lỉnh kỉnh hàng chục bao ni lông, hộp xốp, muỗng nhựa, cảm thấy bất lực kinh khủng. Hiện tại mình chỉ có thể hạn chế được bằng cách mang cơm nhà theo hoặc note kĩ với shipper khi đặt hàng:

-          + Luôn đem theo chai nước hoặc bình đựng nước để hạn chế mua nước suối và các loại nước đóng chai.

-          + Suy  nghĩ kĩ trước khi mua quần áo hoặc vật dụng mới, mình thường áp dụng trì hoãn mua sắm bằng cách, nếu sau một tháng mình vẫn còn muốn mua vật dụng đó thì nó thực sự cần thiết, còn không chỉ  là sở thích nhất thời. Quần áo cũng là 1 trong những loại rác thải khó xử lí, bạn có thể tái chế bằng cách may túi xách từ quần jean, đem đến các cửa hàng thanh lí hoặc quyên góp hỗ trợ người nghèo thay vì vứt đi nhé.

-          + Đừng vứt các loại pin vào thùng rác hoặc bỏ trong chai nhựa, axit trong pin sẽ ngấm vào nguồn nước gây ô nhiễm và càng khó xử lí hơn. Hiện nay đang có 1 số địa điểm thu gom pin và xử lí, mọi người có thể tham khảo ở page Việt Nam Tái Chế để biết địa chỉ cụ thể nha.

Sau khi đã hiểu rõ tường tận vì sao phong trào Zero Waste lại nổi lên như  một hiện tượng gần đây, cách thực hiện sống Xanh giảm thiểu rác khó hay là dễ, liệu đây có phải là một phong trào nhất thời hay còn duy trì đến nhiều năm và nhiều thế hệ sau này. Tất cả đều phụ thuộc vào sự lan tỏa của mình và các bạn, chúng mình cùng bắt đầu từ hôm nay với chính bạn bè và người thân trước nhé. Hy vọng bài viết này sẽ đem đến một chút động lực để mọi người có thể áp dụng. Nếu có thắc mắc về các trang web, facebook tham khảo và cách sống Zero Waste hay hơn, mọi người hãy cmt hoặc inbox cho mình nhé ^^

*Bài viết không nhằm PR cho bất kì nhãn hiệu nào, chỉ là những gợi ý cho các bạn mới bắt đầu lối sống Zero Waste.